Chiến lược Kinh tế Đông Nam Á đến 2040 – Cập nhật cuối năm của Việt Nam

Kỷ niệm một năm công bố Chiến lược

Tháng 9 năm 2024 đánh dấu một năm ngày công bố báo cáo Đầu tư: Chiến lược Kinh tế Đông Nam Á của Australia đến năm 2040  (Chiến lược). Để chào mừng dấu mốc này, Thủ tướng Phạm Minh Chính, với vai trò khách mời danh dự, đã tham gia cùng Thủ tướng Anthony Albanese trong sự kiện bên lề Hội nghị Thượng đỉnh Đầu tư và Kinh doanh ASEAN tại Viêng Chăn, Lào. Sự kiện đã giới thiệu những bước tiến trong năm qua khi thực hiện Chiến lược và khẳng định mong muốn của Australia trong việc tăng cường hợp tác kinh tế tại Đông Nam Á vì một khu vực an toàn, ổn định và thịnh vượng. Thủ tướng Phạm Minh Chính đánh giá cao những tiến bộ đạt được trong quá trình thực hiện Chiến lược như được trình bày trong ấn bản Thúc đẩy thực hiện Chiến lược và nhấn mạnh sự gắn kết của Australia với ASEAN với vai trò Đối tác Đối thoại đầu tiên và một trong năm Đối tác Chiến lược Toàn diện.

Các hoạt động để thực thi các khuyến nghị đưa ra trong Chiến lược tại Việt Nam và khắp Đông Nam Á đã có những tiến bộ đáng kể với việc bổ nhiệm 10 Doanh nhân tiên phong (Business Champions) trên toàn khu vực, hơn 220 doanh nghiệp Australia đã tham gia 10 chuyến công tác đến 7 quốc gia; các nhóm giao dịch đầu tư được triển khai, cùng sự hỗ trợ của Quỹ Tài trợ Đông Nam Á trị giá 2 tỷ đô la để thúc đẩy đầu tư lớn hơn của Australia; và 2 Chương trình Landing Pad đã ra mắt tại Jakarta và Thành phố Hồ Chí Minh.

Tăng cường Thương mại và Đầu tư

Hợp tác của Việt Nam và Australia trong lĩnh vực thương mại và đầu tư tiếp tục được tăng cường. Việc nâng cấp quan hệ ngoại giao lên cấp độ Đối tác Chiến lược Toàn diện vào tháng 3 năm nay, cùng với Chiến lược, đã tạo nên một nền tảng mạnh mẽ để thúc đẩy thương mại và đầu tư.

Trong 10 tháng đầu năm 2024, thương mại hàng hóa hai chiều đạt 18,8 tỷ đô la Úc, tăng 4,5% so với cùng kỳ năm ngoái. Nông sản Việt Nam xuất khẩu sang Australia ví dụ như cà phê, thủy sản, hạt điều và trái cây vẫn đạt sản lượng mạnh mẽ, cũng như nông sản của Australia xuất khẩu sang Việt Nam các sản phẩm như bông, lúa mì, mạch nha, thịt bò, gia súc, trái cây và các sản phẩm từ sữa.  Việc đàm phán thị trường mới cho chanh dây Việt Nam sang Australia và mận, mật ong Australia sang Việt Nam đã được tiến hành. Giáo dục và du lịch vẫn là các lĩnh vực nổi bật. Tính đến cuối tháng 9 năm 2024, Australia đã đầu tư vào 662 dự án đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) tại Việt Nam trị giá 3,02 tỷ đô la Úc. Các nhà đầu tư Australia có quan tâm lớn đến việc khám phá các cơ hội trong lĩnh vực nông nghiệp và thực phẩm, tài nguyen, chuyển đổi năng lượng xanh, và giáo dục.  

Cuộc thi Net Zero Challenge 2024

Tổng Lãnh sự quán Australia tại Thành phố Hồ Chí Minh đã tài trợ cho cuộc thi Net Zero Challenge cùng với Quỹ Đầu tư mạo hiểm Touchstone Partners và Quỹ Temasek của Singapore. Cuộc thi Net Zero Challenge là một cuộc thi đổi mới công nghệ - khí hậu toàn cầu với trọng tâm là Việt Nam. Công ty Bygen (lĩnh vực than hoạt tính) của Australia là một trong ba nhà chiến thắng (trong số khoảng 500 hồ sơ tham dự) và sẽ sử dụng 5 tỷ đồng tiền thưởng để thực hiện dự án thí điểm tại Việt Nam, thiết lập một nền tảng vững chắc cho việc mở rộng quy mô trong tương lai. Công nghệ tiên tiến của Bygen đang chuyển đổi việc sản xuất than hoạt tính bền vững từ chất thải nông nghiệp. Giải pháp đổi mới này cắt giảm 60% chi phí sản xuất và giảm lượng carbon, đây là yếu tố thay đổi bước ngoặt cho cả tính bền vững và cho ngành.

Nâng cao nhận thức

Từ ngày 25 đến ngày 27 tháng 9, một phái đoàn giáo dục Australia đã có chuyến làm việc tại Việt Nam trong Chương trình Kết nối Thương mại Australia – Đông Nam Á tại Hà Nội và Hải Phòng, tập trung vào việc thúc đẩy các mục tiêu kinh tế xanh và đạt được các mục tiêu phát thải ròng bằng không. Phái đoàn bao gồm các nhà lãnh đạo, giáo sư, và các chuyên gia trong ngành từ 17 trường đại học và cơ sở đào tạo hàng đầu của Australia, cùng với đại diện từ bốn tiểu bang và vùng lãnh thổ của Australia.

Phái đoàn đã tham dự Hội nghị Đối tác và Đầu tư ngành Giáo dục của Bộ GD&ĐT tại Hải Phòng để tìm hiểu về các chính sách giáo dục xuyên quốc gia mới nhất của Việt nam. Các thành viên phái đoàn cũng tham gia Diễn đàn đối tác Australia – Việt Nam: Đổi mới, giáo dục và đào tạo hướng tới nền kinh tế xanh, và có dịp thảo luận chi tiết với các trường đại học và doanh nghiệp nổi bật của Việt Nam để giúp các sinh viên Việt Nam tốt nghiệp có trình độ học thuật, kỹ năng và kiến thức cần thiết để đạt được mục tiêu phát thải ròng bằng không.

Hợp tác chuyển đổi số

Chương trình Landing Pad Việt Nam đã tổ chức cho một phái đoàn công nghệ và đổi mới sáng tạo của Australia đến Hà Nội và Hải Phòng từ ngày 26 đến 28 tháng 11. Đoàn đã đến thăm các công ty VSV Capital, FPT Software, Selex Motors và Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia, và đã có cơ hội trao đổi kiến thức, khám phá các hoạt động kinh doanh đổi mới sáng tạo và hình thành các kết nối dài hạn trong hệ sinh thái công nghệ đang phát triển mạnh mẽ tại Việt Nam. Đoàn đã tham gia Diễn đàn Đối tác Kinh doanh và đổi mới sáng tạo Australia – Việt nam do Austrade tổ chức tại Techfest Việt Nam 2024. Diễn đàn quy tụ khoảng hơn 100 công ty, các hiệp hội ngành, lãnh đạo công nghệ, chuyên gia và các nhà đầu tư Việt Nam, nêu bật năng lực công nghệ số của Australia và khuyến khích hợp tác hai bên. Trong bối cảnh Việt Nam thúc đẩy chiến lược chuyển đổi kép dưới sự chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Diễn đàn được đánh giá cao và đã tạo nên một nền tảng cơ bản để tăng cường trao đổi kinh doanh, đổi mới sáng tạo và công nghệ giữa Australia và Việt Nam.

Tăng cường năng lực

Diễn đàn lãnh đạo trẻ ASEAN-Australia

Tổng Lãnh sự quán tại Thành phố Hồ Chí Minh đã tổ chức Diễn đàn Lãnh đạo trẻ ASEAN-Australia 2024 từ ngày 29/11 đến ngày 1/12. Năm mươi nhà lãnh đạo trẻ từ khắp khu vực và Australia đã cùng với các nghệ sĩ, nhà khoa học, công nghệ, doanh nhân, nhà nghiên cứu và các nhà hoạch định chính sách nghe chia sẻ về cách thức công nghệ có thể hướng chúng ta tới một tương lai kết nối và toàn diện hơn. Doanh nhân tiên phong Australia tại Việt Nam, bà Louise Adams, đã có bài phát biểu quan trọng chia sẻ hành trình thúc đẩy kết nối kinh doanh giữa Australia và Việt Nam. Vào tháng 11, Louise Adams được bổ nhiệm làm thành viên của Ban Cố vấn của Trung tâm ASEAN – Australia mới được khánh thành. Trung tâm ASEAN – Australia sẽ tăng cường liên kết nhân dân, cũng như quan hệ với các tổ chức văn hóa quốc gia, hỗ trợ các nhà lãnh đạo mới nổi, thúc đẩy sự tham gia của doanh nghiệp và làm sâu sắc hơn các kết nối thương mại và đầu tư như đã nêu trong Chiến lược.

Hội nghị Chuyên đề về Điện gió Ngoài khơi

Từ ngày 11 tới ngày 12 tháng 12, Đại sứ quán cùng với Cơ quan Nghiên cứu Khoa học Địa chất Australia và Cục Biển và Hải đảo Việt nam đã tổ chức Hội nghị chuyên đề về điện gió ngoài khơi tại tỉnh Bạc Liêu. Hội thảo quy tụ các chuyên gia và nhà phát triển điện gió ngoài khơi hàng đầu của Australia và Việt Nam để trao đổi kiến thức nhằm hỗ trợ phát triển ngành. Công ty Corio Generation của Australia, đã chia sẻ kinh nghiệm của mình với vai trò là nhà phát triển điện gió ngoài khơi toàn cầu tham gia hỗ trợ các quốc gia trong khu vực chuyển đổi nền kinh tế sử dụng năng lượng gió ngoài khơi sạch, xanh và đáng tin cậy. Corio Generation đã hợp tác với EVNGENCO nộp đề xuất dự án thí điểm cho dự án điện gió ngoài khơi công suất 1 GW tại tỉnh Bình Thuận.