Hội thảo báo cáo đánh giá tác động và các chiến lược ứng phó Biến đổi Khí hậu cho sản xuất lúa gạo ở ĐBSCL
Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) TS Lê Quốc Doanh và Phó Đại sứ Australia tại Việt Nam, Ông Layton Pike tới dự và khai mạc hội thảo. Cùng tham dự có đại diện các Bộ liên quan về chính sách và chiến lược, nhóm cán bộ dự án, các đối tác và các nhà tài trợ.
Hà Nội, Việt Nam (ngày 14 tháng 9 năm 2015) –Các giống lúa và kỹ thuật mới có thể giúp nông dân ở Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) thích ứng với những thách thức khắc nghiệt của khí hậu sẽ được báo cáo trong một hội thảo diễn ra ngày 14 tháng 9 năm 2015 tại khách sạn Daewoo, Hà Nội, Việt Nam.
Các công nghệ canh tác lúa được xác định thông qua thí nghiệm thực địa ở các vùng sinh thái nông nghiệp khác nhau (các tỉnh An Giang, Bạc Liêu, Hậu Giang và Cần Thơ), và được hỗ trợ bằng các bản đồ GIS về tác động của nước biển dâng để đưa ra những can thiệp có chủ đích nhằm duy trì năng suất cao trong các hệ thống lúa.
Là vựa lúa của Việt Nam, ĐBSCL sản xuất trên nửa sản lượng lúa gạo của cả nước. Nhưng nông dân trồng lúa ở đây đã và đang phải hứng chịu những tác động lớn của biến đổi khí hậu như nước biển dâng, dẫn đến xâm nghập mặn trên đồng lúa. Điều này đe dọa sự phát triển bền vững của ngành lúa gạo cả nước.
Hội thảo sẽ thảo luận sâu các kết quả của dự án 4 năm Ảnh hưởng của Biến đổi khí hậu đến sử dụng đất ở ĐBSCL: sự thích ứng của các hệ thống canh tác trên nền lúa, gọi tắt là CLUES.
Dự án do Trung tâm Nghiên cứu nông nghiệp quốc tế Australia (ACIAR) tài trợ từ năm 2011-2015. Viện Nghiên cứu lúa quốc tế (IRRI) là cơ quan thực hiện chính với sự phối hợp của các đối tác Việt Nam: gồm Đại học Cần Thơ, Viện Nghiên cứu lúa ĐBSCL, Viện Quy hoạch thủy lợi miền Nam, Viện Khoa học kỹ thuật nông nghiệp miền Nam; và đối tác Australia là Cơ quan Nghiên cứu khoa học CSIRO.
“Kết hợp nhiều lĩnh vực khoa học trong dự án CLUES – bao gồm thủy văn, chọn tạo giống, quản lý cây trồng và nghiên cứu kinh tế xã hội – đã đem lại những kết quả rõ ràng về những hiểm họa tương lai do nước biển dâng gây ra cũng như những chiến lược ứng phó (thích ứng và giảm nhẹ) tác động xấu của BĐKH trong các hệ thống có cây lúa là cây trồng chính ở ĐBSCL” TS Reiner Wassman, Giám đốc dự án CLUES kiêm cán bộ điều phối Chương trình nghiên cứu BĐKH của IRRI cho biết.
Dựa trên các kết quả nghiên cứu từ trước của IRRI cùng các đối tác Việt Nam và Australia, Dự án CLUES nhằm tăng cường năng lực thích ứng của các hệ thống lúa ở ĐBSCL,đồng thời cung cấp cho nông dân và các cơ quan khuyến nông những kỹ thuật và kiến thức giúp cải thiện an ninh lương thực, không phải chỉ của khu vực mà cả thế giới – Việt Nam là nước xuất khẩu gạo lớn thứ 2 trên thế giới.
Dưới đây là một số kết quả chính mà dự án đạt được:
• Tác động của nước biển dâng đã được bản đồ hóa ở độ phân giải cao, trình diễn mô hình theo không gian và theo mùa của nguy cơ lũ và mặn trong tương lai. Kết hợp với các công nghệ cải tiến (xem ở dưới), những bản đồ này có thể sử dụng để thay đổi có chủ đích đối với các hệ thống sản xuất lúa ở ĐBSCL.
• Các giống lúa năng suất cao, chịu ngập và chịu mặn đã được phát triển, khảo nghiệm trên thực địa, và được trình để phát triển rộng (năm 2014).
• Kỹ thuật tưới ướt khô xen kẽ - một kỹ thuật đơn giản, không đắt đỏ, có tiềm năng lớn để sử dụng như chiến lược thích ứng và giảm nhẹ. Kỹ thuật này tiết kiện được tới 25% lượng nước sử dụng cho sản xuất lúa và giảm phát thải đến 50% khí methane từ ruộng lúa.
• Các giống lúa cải tiến có khả năng chịu mặn, trồng ngắn ngày và năng suất cao có thể đưa vào áp dụng trong hệ thống lúa-tôm để tăng sản xuất lúa ở vùng ven biển bị nhiễm mặn.
• Dự án tổng hợp được các dữ liệu mới về phát thải và giảm nhẹ cho một trong những vùng trọng điểm thuộc vùng kiểm kê Khí Nhà kính Việt Nam.
Hội thảo cũng sẽ là cơ hội để lắng nghe ý kiến của các đối tác khác nhau về kết quả của dự án và làm thế nào để nhân rộng các kết quả này, đồng thời lựa chọn chiến lược tương lai cho dự án CLUES.
Hiểu biết nhiều hơn về những kết quả quan trọng này của dự án có thể giúp ứng phó tốt hơn với biến đổi khí hậu để phát triển ngành lúa gạo của Việt Nam.
Webpage of the CLUES Project